ა

გაკვეთილის გეგმები




თეთრიწყაროს N 2 საჯარო სკოლის
                      მუზეუმში
           ჩატარებული გაკვეთილი.

უზეუმში ჩატარებული გაკვეთილის ინოვაცია მდგომარეობს სწავლებისადმი ერთდროულად კომპლექსურ, ინტეგრირებულ-ინტერაქტიურ მიდგომებში საგანმანათლებლო პროგრამით გათვალისწინებული საგნების: სახვითი და დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების მდგენელი ელემენტების ერთდროულად აღქმა-გააზრებაში სხვადასხვა ასაკობრივი და სოციალური ჯგუფების წარმომადგენლებისათვის.

მუზეუმში ჩატარებული მეცადინეობის მიზანი: მოსწავლეები ეცნობიან, იქმნიან ზოგად წარმოდგენას დეკორატიული ქსოვის ისტორიის, სხვადასახვა ქვეყნებისა და საქართველოს რეგიონების ფარდაგებისა და ხალიჩების შესახებ, უცხოურ და თანამედროვე ქართულ გობელენზე და დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების ნაირსახეობებზე;

გაკვეთილი ეხმარება მოსწავლეებს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონებისდეკორატიულ - გამოყენებითი ხელოვნების ნაირსახეობათა განსხვავებულობათა გაცნობაში და დაფიქსირებაში.
      თეთრიწყაროს N 2 საჯარო სკოლაში ხელოვნების და ეტნო -მუზეუმში  ჩატარებული ერთ-ერთი გაკვეთილი 2013 წლის 20 სექტემბერს წარიმართა შემდეგი სცენარით:

საორგანიზაციო მომენტი:

 აღრიცხვა;

 მზადება გაკვეთილისათვის, მუზეუმში ქცევის ნორმების შეხსენება.

გაკვეთილის მსვლელობა:

 პედაგოგის შესავალი საუბარი;

 სამუზეუმო ექსპონატების დათვალიერება მასწავლებელ -გიდით მონაწილეობით, პედაგოგისა თანხლებით;

 ნანახისა და მოსმენილის ანალიზი, მიღებული შთაბეჭდილებების ურთიერთგაზიარება;

 გაკვეთილის ღირებულებითი შეფასება.

მუზეუმში ჩატარებული ინტეგრირებულ-ინტერაქტიური კომპლექსური გაკვეთილის თემაა დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების ნაირგვარობა, ნაკეთობათა (ფარდაგების, ხალიჩების, გობელენების, ნაქარგობების, თექის, ნახატების, კერამიკის) შექმნა-დამუშავების ხერხები და მეთოდები, გამოყენებული მასალები (მატყლი, აბრეშუმი, ხე, მინა, ლითონი, სპილოს ძვალი, ბუნებრივი ქვა და სხვ.), ფერების შერჩევა-მისადაგების თავისებურებები და პრაქტიკული განხორციელების საშუალებები. გაკვეთილის ქვეთემებია:

 დეკორატიული ქსოვის ჩასახვა-განვითარება საქართველოს სხვადასხვა რეგიონების მაგალითებზე;

 ქართული დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების მნიშვნელობა თანამედროვე დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების განვითარებაში;

 ფარდაგ-ხალიჩები საქართველოს ბარსა და მთაში;

 სხვადასხვა ქვეყნების ფარდაგები და ხალიჩები. მათი განსხვავება ქსოვისას გამოყენებული მასალების, კოლორიტისა და გეომეტრიული ორნამენტის მიხედვით;

 გობელენი და მისი ქსოვის ისტორია;

 თანამედროვე ქართული გობელენი;

 ზოგადი ცნობები დეკორატიული გამოყენებითი ხელოვნების ნაირსახეობათა შესახებ: სახვითი ხელოვნება, ხის დეკორატიული დამუშავება; კერამიკა; ლითონი; დეკორატიული მინა; ქვა, თექა; ხელით ქსოვა და ქარგვა, მაქმანები;
გაკვეთილი დაიწყო პედაგოგის შესავალი საუბრით, რის შედეგადაც გაიმართა მრავალმხრივ საინტერესო მსჯელობა საქართველოს სხვადასხვა კუთხის ფარდაგ-ხალიჩებისა და თანამედროვე ქართული გობელენის წარმოების საკითხებზე. ქართული ორნამენტის შესახებ, და მსოფლიოს ორნამენტზე.
გაკვეთილის შედეგი: ინტეგრირებულ-ინტერაქტიური გაკვეთილით მოსწავლეებმა პირველყოვლისა, მიიღეს მრავალფეროვანი და ტევადი ინფორმაცია დეკორატიულ ხელოვნების მდგენელების შესახებ, განუმტკიცდათ შეძენილი თეორიული ცოდნა და პროფესიული უნარ-ჩვევები საექსპონატო მასალებში დაცული საინტერესო დეტალებით, საქართველოს სხვადასხვა რეგიონების ხელოვნების, დეკორატიული ქსოვის სტილისა და კოლორიტის თავისებურებებზე დაკვირვების შედეგით მიღებული დასკვნებით;
მოსწავლეები გაეცვნენ დეკორატიული ქსოვის ისტორიის შესაბამის მონაკვეთს, დაათვალიერეს საგამოფენო ექსპონატები და ისაუბრეს სხვადასხვა ქვეყნებისა საქართველოს რეგიონების მაგალითზე ფარდაგების, ხალიჩების, კერამიკას, უცხოური და თანამედროვე ქართული დეკორატიულ - გამოყენებითი ხელოვნების შესახებ; მიიღეს ინფორმაცია ჩვენამდე მათი მოღწევის თაობაზე; განსაკუთრებული ყურადღება გაამახვილეს თანამედროვე ქართველი გობელენისტების, აწ განსვენებულ გივი ყანდარელისა და ცისანა მირინდაშვილის მიერ შექმნილ დეკორატიული ქსოვის ხელოვნების ნიმუშებზე, მათი შესრულების ხერხებსა და მეთოდებზე; დიდი ინტერესით დაათვალიერეს უცნობი ძველი მქსოველებისა და მქარგველების ნამუშევრები და უფრო ღრმად გაერკვნენ ამ ექსპონატებზე ასახულ კოლორიტში, ფერთა შეხამებაში, კომპოზიციაში და დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების ნაირსახეობებზე. აგრეთვე დაათვალიერეს გამოყენებითი ხელოვნების ისეთი მიმართულებების სამუზეუმო ექსპონატები, როგორიცაა: სახვითი ხელოვნება, ხის, მინის, ქვისა და ლოთონის მხატვრული დამუშავება; სხვადასხვა სახელოსნოების მაკეტები.
გაკვეთილის პროცესში წამოიჭრა მრავალი კითხვა,რომლები იმსჯელეს და იპოვეს პასუხები.

მუზეუმში ჩატარებული გაკვეთილის ღირებულებითი შეფასება: მუზეუმში ჩატარებული გაკვეთილი ხელს უწყობს სკოლაში მიღებული ცოდნის განმტკიცებას, ახალი ინფორმაციის ათვისებას, გამოყენებითი ხელოვნებისადმი პატივისცემის გრძნობის გამომუშავებას; ეროვნული და ზოგადსაკაცობრიო კულტურისა და ადამიანის შრომის მიმართ, შემოქმედებითი აზროვნების, ფერის შეგრძნების, წარმოსახვის, მხატვრული გემოვნების, ხედვების, დაკვირვების, მხედველობითი მეხსიერების ფორმირებას.
მოსწავლებმა შეიძინეს საქართველოს სხვადასხვა რეგიონების ფარდაგებისა და ხალიჩების დეკორატიული ქსოვის სტილისა და კოლორიტის მიხედვით გარჩევისა და აგრეთვე, თანამედროვე ქართული და უცხოური გობელენებისა და დეკორატიულ-გამოყენებითი ხელოვნების ნაირსახეობების გარჩევის უნარი.


მოპოვებული ფოტომასალის პრაქტიკული გამოყენების მიზნით, პრაქტიკული სწავლების დროს პედაგოგის მიერ შერჩეული ინდივიდუალური დავალებების საფუძველზე დამზადდა სხვადასხვა სახის ნამუშევრები: პანოები, ჩანთები, ქამრები, საფულეები, ბალიშის პირები. აღნიშნული ნამუშევრები გამოიფინა კაბინეტში.

მუზეუმში ჩატარებული გასვლითი გაკვეთილების ჩატარების რეკომენდაციები:

როდის არის რეკომენდებული გასვლითი კომპლექსური ინტეგრირებულ-ინტერაქტიურ გაკვეთილის ჩატარება მუზეუმში?

გასვლითი გაკვეთილი რეკომენდებულია ჩატარდეს სწავლების დაწყებიდან არაუადრეს ერთი თვისა. სწავლების ამ პერიოდისათვის მოსწავლეებს მიღებული ექნებათ ზოგადი წარმოდგენა დ-გ ხელოვნების შესახებ.


რატომ არის საინტერესო და სასარგებლო მუზეუმში ჩატარებული გასვლითი გაკვეთილები?

მუზეუმში ჩატარებული გასვლითი გაკვეთილი შეუზღუდავია, სახალისოა და სტიმულის მიმცემია შემდგომი სწავლებისათვის სხვადასხვა ასაკობრივი ჯგუფისა და სოციალური კატეგორიის მოსწავლებს;

მუზეუმში დაცული მრავალფეროვანი, ულამაზესი და უზადოდ შესრულებული ექსპონატებით ხდება ვიზუალიზაცია, პოზიტიური ფსიქო-ემოციური გარემოს სასიკეთო ზემოქმედების უზრუნველყოფა, მოზარდებში ინტერესის გაღვიძება და ზრდასრულთა ცნობისმოყვარეობის დაკმაყოფილება, საგანის შესწავლის მიმართ მისწრაფების ფორმირება.

მოქმედებს თუ არა მუზეუმში ჩატარებული გასვლითი გაკვეთილი სწავლების ხარისხზე?

მუზეუმში ჩატარებული გასვლითი გაკვეთილის დროს მიღებული შტაბეჭდილებები და მუზეუმის ფონდში დაცული ექსპონატების ფოტომასალების გამოყენება სწავლების შემდგომ ეტაპებზე იწვევს არა მარტო სწავლების მოტივაციის ხელშეწყობას, არამედ სწავლის ხარისხის ზრდასაც. სასწავლო პრაქტიკის დროს მოსწავლეები იხსენებენ მუზეუმში ნანახ ექსპონატებს და დამოუკიდებელი სამუშაოების შესრულების დროს ცდილობენ გამოიყენონ ესა თუ ის ხერხი; ისინი დამოუკიდებლად ქმნიან პატარ-პატარა ფერწერულ კომპოზიციებს მუზეუმში ნანახი ფარდაგის ან გობელენის რომელიმე დეტალის ან მოტივის გამოყენებით, რომელიც შემდგომ გადააქვთ თავიანთ ნამუშევრებში.




  








გაკვეთილის თემა



" Там, где, сливаяся, шумят… "

მცხეთის ჯვარი - ქართული ხუროთმოძღვრობის მარგალიტი







2. მასწავლებლის სახელი და გვარი

დავრიშევა არუსია

3. სამიზნე ჯგუფი (საფეხური და კლასი)

II საფეხური 8 კლასი

4. მოსწავლეების რაოდენობა
16 მოსწავლე

5.მოსწავლეთა პროფილი
კლასში არ არის განსაკუთრებული მიდგომების საჭიროების მქონე მოსწავლეები (შეზღუდული შესაძლებლობის, სასწავლო პროგრამაში ჩამორჩენილი ბავშვები, რომლებისთვისაც სწავლების ჩვეულებრივი ტემპი მიუღებელია)

6. გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა

Данный урок поможет учащимся укрепить навыки работы с информацией, умение ее анализировать и распределять. Активизировать познавательную мотивацию учащихся и возбудить интерес к дальнейшей учебной деятельности. Сформировать представление об особенностях архитектуры Грузии. Конкретно по теме смогут формулировать и определять особенности строительного искусства. Важность этих знаний в повседневной жизни заключается в умении разбираться в архитектуре и искусстве Грузии. Происходит формирование навыков работы учащихся с различными источниками информации (интернет, базы данных, статистические данные). Укрепление и развитие навыков групповой работы. Развивается умение осуществлять прогнозирование результатов своей деятельности.

7. მიზნები და ამოცანები (გაკვეთილის მიზნები და ამოცანები)

а) обобщить и систематизировать знания учащихся об особенностях религии и искусства (архитектуры) Древней Грузии;

б) вовлечь учеников в творческую деятельность, развить воображение и восприятие прекрасного;

в) развить чувство любви и уважения к родной культуре и искусству.

8. წინასწარი ცოდნა

Учащиеся знают историю появления христианства в Грузии, легенду о Мириане и Нане, разбираются в архитектуре Грузии.

9. Итоги, предусмотренные национальным учебным планом.

а ) обобщаются и систематизируются знания учащихся об особенностях религии,искусства и истории Древней Грузии;

б) формируется мировоззрение учащихся; самостоятельное мышление, познавательные интересы в ) воспитывается уважения к культурному наследию народа.

10. შეფასების საგანი და პროცედურები
Успех ученика будет заключаться в умении раскрыть уникальность архитектурного памятника Джвари и связать его постройку с приходом на Грузинскую землю просветительницы св. Нино и с принятием христианства в Грузии.

11. გაკვეთილის აღწერა (გაკვეთილის სტრუქტურა და აქტივობების აღწერა)


Сегодня мы с вами отправимся в очередное путешествие…

На экране «машины времени» обозначено место и время:

Страна-Грузия.

Место-окрестности Мцхета, Мухранский лес .

Год-337

Ребята, подготовились к перелету: 3-2- 1 «Поехали!»

Итак, мы уже на месте.Какие знакомые места,холмы такие же…

Но почему - то очень необычно вокруг…

Что это там блестит, на холме, под лучами солнца? Огромная деревянная статуя , покрытая золотыми пластинами, в золотых цепях и с саблей в руках. Ребята, это же статуя языческого бога Армази! Вот, как описывает ее Акакий Церетели в своем произведении



”წმინდა ნინო ანუ ქრისტიანობის შემოღება საქართველოში ” :



აი მის წინ ზადენ-გორა!

ზედ არმაზი ამართული

მარჯნივ გაიმ მარცხნით გაცი

მორთული და მოკაზმული.

ხედავს არმაზს ოქროს ჯაჯვით

ხმალით ხელში მოელვარეს


Посмотрите! Вдали царь Мириан охотится со своей свитой на горе Тхоти.

Но, что это? Солнце затянуло тучами, стало темнеть… Посмотрите, в каком ужасе бежит свита царя! В одиночестве остался Мириан...

Ребята, возвращаемся в класс!

Включается «машина времени». Ученики "возвращаются " в класс. Все здесь?

В это время на экране идет фильм о затмении солнца.

Класс, при этом, разбит на группы: «историки», «искусствоведы», «литераторы».

«Литераторы» читают стихотворение А. Церетели.

აიტანა შიშმა ყველა,

აცახცახდნენ ვით ალვის შტო,

გაიფანტენ აქით იქით!..

დარჩა მეფე მარტოდ-მარტო.



აქეთ ეცა, იქით ეცა,

ვერ გაიგო გზა და კვალი;

ვეღარაფერს იხედება:

დამდგარი აქვს ორივ თვალი.

მამაპაპის ღმერთს იგონებს,

შესაწირავს ბევრს პირდება,

მაგრამ არა ეშველარა;

მაინც ბნელა... არ თენდება

გზა დაბნეულს და დაღუპულს,

მოაგონდაცოდვილს ნინო:

”ნინოს ღმერთო! შენ გიწამო,

თუ ნათელი მომაფინო”


ამის თქმა და გათენება

ერთი იკო...მზე გიბრწყინდა

აეხილა ყველას თვალი,

და მაშინ სთქვეს: ის ყოფილა

ქვეყანაზე ერთათ-ერთი

და ამიერ ჩვენცის ერთი,

გვრწამს ჯვარცმული, ნინოს ღმერთი!

В какой исторический период мы попали, ребята?

На экране слайды: царь Мириан и царица Нана.

Отвечают «историки».

Они рассказывают, что «увидели», побывав во Мцхета IV века, рассказывают об эпохе, о святой Нино, о зарождении христианства, о царице Нане и царе Мириане.

Рассказывают легенду о царе Мириане и царице Нане – литераторы.

Идет отрывок из фильма.

В беседу вступают «архитекторы – искусствоведы»

Они рассказывают, что на месте, где по преданию, св. Нино, просветительница Грузии, воздвигла большой деревянный крест - символ новой религии, был возведен храм Джвари (Св. Крест). Этому кресту поклонялись не только грузины, но и другие народности Кавказа, исповедывающие христианство.

В VI веке первый эрисмтавар Картли Гурам Великий (545 – 586 гг.), рядом с деревянным крестом «положил основание честного креста» ( პატიოსნისა ჯუარისაი).

«Архитекторы» дают художественно-архитектурный анализ Малой церкви Джвари и большого храма Джвари.

Во время своего рассказа «архитекторы» показывают слайды, плакаты, схемы по архитектуре Джвари.

Итак, ребята, мы пришли к выводу, что соотношение отдельных частей храма, изысканность пропорций, художестввенное сочетание интерьера с внешним обликом здания, гармоничная слитность декора с архитектурными формами и увязка храма с окружающей природой – все до мелочей глубоко продумано архитектором Джвари. Эта жемчужина грузинского зодчества, своим величием, до сих пор вдохновляет поэтов, музыкантов и художников на великие произведения искусства.

Здание мцхетского Джвари воздвигнуто на самом краю утеса, его западный фасад, буквально, зависает над бездной. Зодчий достигает полной слитности архитектурного сооружения с природой: храм словно развивает естественный силуэт горы, смотрится как ее органичное завершение. С площадки, где стоит Джвари, открывается широкий вид на слияние рек Арагвы и Куры. Отсюда, как на ладони, видна первая столица Иберии (Картли) – Мцхета.

Более ста лет назад, вдохновленный «каменной поэзией» Джвари, русский поэт М. Ю. Лермонтов посвятил ему следующие строки:
«Немного лет тому назад,
Там, где, сливаяся, шумят,
Обнявшись, будто две сестры,
Струи Арагвы и Куры,
Был монастырь. Из-за горы
И нынче видит пешеход
Столбы обрушенных ворот,
И башни, и церковный свод.»

Воспев в своей поэме «Мцыри» Грузию, ее природу, архитектуру, Лермонтов еще более прославил мцхетский Джвари. Этот исторический, архитектурный памятник, благодаря поэту стал еще и литературным памятником, приобретя всемирную славу.

Итак, ребята, наше путешествие подходит к концу. Мы с вами побывали в IV веке, вVI веке, перенеслись, благодаря поэтам, в XIX век, а теперь я хочу показать вам Джвари XXI века.

Идет фильм о Джвари.

На этом мы заканчиваем наше путешествие.

12.შეფასება
Оценки выставляются за групповую работу, а так же,индивидуально – за творческий подход.

13. Домашнее задание
К следующему уроку изобразить, описать все то, что вдохновило вас во время нашего путешествия.

14. Классный менеджмент
მასალები (სასწავლო რესურსები რომელიც გაკვეთილზე გამოიყენება)

Аппаратное: компьютер, проектор, экран.

Программное: Слайд-фильм «Там, где, сливаяся, шумят…», (авторский).

სლაიდ-შოუ: " ქართული ხუროთმოძღვრების მარგალიტი-მცხეთის ჯვარი’, (авторский).

ვიდეოფილმი: «მცხეთის ჯვარი» (авторский). «მზის დაბნელება საქართველოში», (авторский).

15 ელექტრონული (კომპიუტერული) პროგრამები და რესურსები

 Ms Office Word 2007, Ms Office Excel 2007, Gom Player, google earth და სხვ.), ვებ-გვერდები და სხვა ელექტრონული რესურსები (მაგ.: http://www.flickr.com/, http://www.google.com/sky/, http://maps.google.com/, http://www.wikipedia.org/ და სხვ.

 Автор: არუსია დავრიშევა

მზე - თქვენთვის

მზე - თქვენთვის